Ombudsman Tom Naegels neemt na vijf jaar afscheid. De vraag die hem het vaakst gesteld werd, moest hij nog beantwoorden.

Het viel te verwachten: nadat de media eerst werden verweten de gebeurtenissen in Keulen te hebben verzwegen, wordt hen nu verweten die gebeurtenissen te hebben opgeblazen. Sommigen spreken zelfs van “de brand in de Rijksdag van onze tijd”.

Vlaamsnationalisten, moslims, joden, uiterst linkse lezers, katholieke, mensen in armoede, vakbondslui, ouderen, mensen met een beperking… Allemaal ervaren ze een onoverbrugbare kloof tussen het perspectief waarmee zij naar zichzelf en de wereld kijken, en het perspectief van de mainstream media. Die maakt dat ze zich uitgesloten en gemarginaliseerd voelen, een gevoel dat vaak grote woede oproept.

Toen Harold Polis ontslagen werd, vreesden velen voor een verschraling van het boekenlandschap. Nu lijkt het alsof eerder het omgekeerde gebeurd is: Polis blijkt erin geslaagd te zijn om het fonds dat hij bij De Bezige Bij opgericht had, te repliceren bij Pelckmans. Terwijl het oude fonds Pelckmans, dat onder Karl Drabbe boeken publiceerde die in de catalogi van die mainstream uitgeverijen vreemd zouden hebben gestaan maar er net daarom een interessante aanvulling bij vormden, de facto verdwenen is.

Eerlijk: toen bekend raakte dat Luc Tuymans die foto van Katrijn Van Giel tot een schilderij had bewerkt, had ik nooit gedacht dat er ook maar een seconde discussie over zou ontstaan. Het plagiaat was zo overduidelijk. Maar ik werk dan ook in twee sectoren, de literatuur en de journalistiek, waar het heel helder is wat ‘plagiaat’ betekent, en ook dat het absoluut niet kan.

Consequent is anders. Heb ik net een stuk gepubliceerd om te zeggen dat alle mogelijke meningen en analyses over godsdienstkritiek, vrijheid van meningsuiting, islamofobie en jihadistische moordcommando’s al jaaaren geleden gepubliceerd werden – schrijf ik er toch nog een nieuwe over. Maar ‘t is niet echt een mening over welke fundamentele waarde nu het zwaarste doorweegt. ‘t Is eerder een observatie over hoe het komt dat dit debat toch aldoor door het slop blijft ploeteren.