Je weet dat het zomer is als Fred Brouwers Chris Lomme probeert binnen te doen. In ‘In Vino’, het nieuwe ‘culinaire reportagemagazine met een cultureel sausje’ van meerwaardezender Canvas, zagen we de twee cultureel besausden net niet de grenzen van Lommes huwelijksgelofte overschrijden. Al is het geenszins zeker dat dat achteraf niet gebeurd is. ‘In Vino’ is een programma waarin Brouwers op kosten van de gemeenschap een eenzame vrouw op leeftijd stiepelzat voert, waarna hij haar glanzend in de ogen kijkt en zucht: ‘Jij bent de vrouw die mij hersentjes heeft leren eten’. Beeldspraak die bij mij niet zou pakken maar kom, ik zou al niet met Brouwers gaan eten in de eerste plaats. (Hersentjes! De VRT begint een nieuw culinair programma en in de eerste aflevering maken ze hersentjes!) ‘Hoe reageer jij op Riesling?’ tastte Brouwers Lommes veld af, bracht haar in herinnering dat hij ooit tijdens een opera haar jurk dichtgezipt had, waarna hij zijn oeno-erotische trukendoos opentrok door smek-smek-smek te doen met uitnodigend getuite lippen en te zuchten: ‘Zullen we onze kelder eens bovenhalen?’
Niet dat hij aan Lomme een taaie klant had. Als het aan haar had gelegen had die hele Riesling rustig overgeslagen kunnen worden, en die hersentjes al helemaal. Dus kregen we Lomme die op de schommel hups giechelde van ‘naar ’t schijnt is het goed voor de borstjes!’ terwijl een verbouwereerde Brouwers zijn in tegenfase slingerende schommel probeerde te bedwingen, Lomme die voorovergeleund met de haar kenmerkende omfloerste stem bekende: ‘amai gij piept – ik piep alleen van genot’, waarna ze de inderdaad amechtig piepende Fred kirrend de genadestoot gaf: ‘Gij zijt wel handig met zone stoppentrekker’. Er zijn al cultuurpausen voor minder overstag gegaan.
Op dat moment zaten wij, onze verfomfaaide vlaggetjes van Doe de Stemtest nog steeds in aanslag, te joelen: ‘Kus-sen! Kus-sen!’ En uren nadien waren we nog aan het discussiëren: had Nand Buyl maar moeten leren hersentjes eten? Het is aan zo’n kleinigheden dat een huwelijk van jaren kapot kan gaan. Enfin, het was Temptation Island voor Klara-luisteraars, boem in het midden van de dreamdate, maar zonder de ambras achteraf. Tenzij die Buyl die Brouwers alsnog van zijn gepiep verlost heeft.
En dan denk ik: dit is de VRT die geen boekenprogramma’s wil maken. Pas op, van mij moet er geen boekenprogramma komen. Maar gewoon, uit contrariteit, stel ik mij de vraag: zijn er zoveel meer mensen die een programma willen over wijn die wij ons enkel met een royale overheidsdotatie kunnen permitteren? Is dit minder saai, minder elitair? Of ho, wacht, nee, sorry: is dit het boekenprogramma? Zal Brouwers binnenkort Brigitte Raskin aan zijn stoppentrekker rijgen? En telt dat dan als culturele opdracht?
Dat er nog niemand beweerd heeft dat dit soort programma’s het Vlaams Blok groot maken.
De VRT bezint zich permanent over haar opdracht, lees ik. En ze vinden dat hen niks te verwijten valt. Dat ze zowel in de breedte gaan als in de diepte. Ze hadden het over hun verkiezingsprogramma’s maar ik neem aan dat het voor het hele gamma geldt. Bij de VRT zijn ze vergeten wat het woord ‘diep’ betekent. Ze denken dat dat betekent ‘gepresenteerd door Fred Brouwers’. Ze denken dat ‘(Brouwers:) hoe ouder we worden, hoe meer er vallen… (Lomme:) ja, en dat is niet leuk’ een bodemloos gesprek is. ‘Achter de schermen van de politiek’, bij de VRT is dat een montage van politici die de trap aflopen, hun enkel verzwikken, lachen, een pintje bestellen en met bolle wangen frieten in hun mond proppen. O, nee, de VRT heeft het Blok niet groot gemaakt, dat heeft alleen het Blok zelf gedaan. Maar of dat ook betekent dat ze interessante programma’s maken, dat is een heel andere kwestie.
Hoor mij. Zo oubollig intellectualistisch. Mijn excuses. Nog lang geen dertig, MTV-verslaafd al sinds ik het me kan herinneren; ik hoor tv te verdedigen! Toch, het wordt hoe langer hoe moeilijker om niet af te haken. Tv is een ideaal medium voor muziek, soaps, quizzen, natuurdocumentaires en films. Ik ben dol op Idool, zot van het Songfestival, ik geniet van De Slimste Mens en ik blijf thuis voor Temptation Island en Expeditie Robinson. Maar als het om informatie en cultuur gaat, dan is het een regelrechte kwelling om me door het aanbod heen te ploegen. Misschien gaat het gewoon niet, iets echt interessants op tv. Misschien is tv daar niet voor geschikt. En moeten we dat aanvaarden. Stoppen met zeuren, en stoppen met kijken. Uiteindelijk zijn er plenty andere kanalen. Probeer eens een geschreven tekst. Ideaal medium hoor. Heb ik nog wat werk ook.