Als er nu nog iemand het woord ‘madammen' gebruikt, dan sleep ik hem voor de rechter voor tergend en roekeloos gebruik van debiele synoniemen. Wat is er mis met vrouwen, dat ze nooit gewoon zo genoemd kunnen worden? Er moet altijd iets bij, om ons gerust te stellen: het zijn niet zòmaar vrouwen hoor, nee-hee, het zijn stoute vrouwen, sterke vrouwen, straffe grieten, grrrrrls, madammen. De term is ondertussen zo uitgehold dat hij zelfs kan verwijzen naar een programma met Anja Daems op Radio 2. Vroeger noemden we dat gewoon ‘huisvrouw', of ‘trut'. Ik vind die stoere-synoniemen-drang denigrerend. Lezen we over Jef Geeraerts dat hij een ‘stoute man' is? Het heeft iets geweldig in-tegenstelling-tots: in tegenstelling tot de overgrote meerderheid van suffe, saaie, slappe, brave kwezels, krijgt u hier een straffe madam. Waarmee bedoeld wordt: een vrouw die werk heeft, een vrouw die porno schrijft, een vrouw die kan koken met pastinaak.

Afgelopen tirade aan bedenkingen maakte ik me tijdens het lezen van het pamflet van Kristien Hemmerechts, ‘de man, zijn penis en het mes'. Niet dat dat over Anja Daems gaat, maar zo ben ik: als ik eenmaal aan de gang ben, heeft alles met alles te maken. Zeker als het om seksisme gaat. Want Kristien Hemmerechts heeft gelijk: dat zit nu eens werkelijk overal.

Bijvoorbeeld: bij vrouwenbladen. Specifiek voorbeeld: de NINA van vorige week. Op 24 pagina's van de 60 gaat het – hetzij in een artikel, hetzij in een advertentie – over afslanken. "Het is altijd afzien, het moment waarop ik voor mijn zomerkleerkast sta en de schade opmeet van wat de winter heeft aangericht", schrijft de hoofdredactrice, die blijkbaar een zomerkleerkast heeft. Waarop de aanval genadeloos wordt ingezet: afslankende yoghurts, druppels, massage-olie, cafeïnepleisters, vezelzakjes, pillen met groene thee, tabletten, detoxjes, dieetprogramma's, anti-jojo-campagnes, adviezen van de sterren en trainingsschema's die rekening houden met je oestrogeen, omdat hormonen verantwoordelijk zijn voor overgewicht. (Een paar bladzijden later dezelfde boodschap, maar dan over insuline en serotonine.)

Vroeger zou ik daar geamuseerd over gedaan hebben: och ja, 't is een genre, en je moet er maar volwassen mee omgaan, als vrouw. Maar hoe ouder ik word, en hoe meer vrouwen ik leer kennen met enorme complexen over hun lichaam, hoe meer ik denk: 't is immoreel, hoe die bladen mikken op de onzekerheid van hun lezers. Ik ken geen enkele man die zich op een vergelijkbare manier zorgen maakt over zijn lichaam. Ik ken geen enkel mannenblad dat op een vergelijkbare manier geobsedeerd is door slankheid. Door vrouwelijke slankheid, ja.

Ander voorbeeld. De manier waarop Hemmerechts' boek is ontvangen in de populaire pers. Specifieker voorbeeld: Studio Brussel. Nog specifieker: de Peter Van De Veire ochtendshow. Een paar dagen geleden roept hij in zijn programma: "Aaaaa! Kristien Hemmerechts heeft een nieuw boek! Over de man en zijn penis! Nee! Neeeeee!" Hij maakt zijn stem hol en overdreven bekakt, zet er wat galm onder en hij dondert: "De vrouw is een prooi! Ze is een prooi zegt Kristien Hemmerechts! Alle mannen zijn verkrachters!" Zijn sidekick Sofie Lemaire probeert nog wat tegengas te geven: Kristien heeft gelijk, vrouwen zijn vaak prooien, maar dat past niet in Peters lollige antikristinisme vol galmende stemmetjes en kreetjes van afschuw: "Ben ik een verkrachter, Sofie? Beschouw ik jou als prooi?"

Vroeger zou ik met Van De Veire meegelachen hebben: haha, daar is die betweterige Hemmerechts weer, met haar oudbakken feminisme. Maar hoe ouder ik word, hoe vaker ik zie: dit is precies hoe mannen vrouwen altijd de mond snoeren. Een mopje hier, een boutade daar, de stelling in het belachelijke trekken, tegenspraak negeren, en vooral: harder roepen dan de vrouw die naast je zit.

Terwijl dat essay echt goed is. Interessant, goed geschreven, genuanceerd, confronterend. Er staat niet in dat elke vrouw een prooi is, of elke man een verkrachter. Wel gaat het over seksueel geweld, een te belangrijk onderwerp om honend weg te smijten in de vuilbak van het antifeminisme. Het gaat over hoe mannelijke seksualiteit overdominant blijft in onze cultuur. En de mannelijke blik. En dat vrouwen zich daaraan aanpassen, het voorstellen als een eigen keuze. En verder moet je er niet te veel over zeuren: dat feminisme is toch allemaal mannenhaterij.

Zo ontnemen vrouwen zichzelf de wapens om terug te vechten. Ze zijn liever straffe madam dan feministe. Dat is eigenlijk nog het vreemdste.