Het zijn vreemde tijden voor de kwaliteitspers, als zelfs Wendy Van Wanten Terzake haalt, en er op de opiniepagina's van De Standaard een polemiek woedt over de vraag of Dag Allemaal het recht heeft om Van Wanten als mens en als artiest de vernieling in te schrijven.
Want dat is wel degelijk wat er gebeurd is. Dat zeg ik al meteen van in het begin. Ik begrijp het argument waarmee de Vereniging van Vlaamse Journalisten Dag Allemaal verdedigt: als Wendy Van Wanten toestaat dat er realityprogramma's worden gedraaid over haar privéleven, dan moet ze niet klagen als er media zijn die ook de minder rozige kanten van dat leven belichten. Het is een redenering die elke journalist zou onderschrijven, en die je zeker verwacht van de vakvereniging.
Maar hier klopt ze niet. Als jarenlange trouwe lezer van Dag Allemaal – en dat zeg ik zonder ironie – heb ik de laatste maanden meer dan eens gedacht: wat hébben ze opeens tegen dat mens? Ik heb het opgezocht: de afgelopen twaalf maanden zijn Wendy Van Wanten en haar man Frans Van Coppenolle tien keer opgevoerd in het blad, waarvan negen keer negatief. En als ik negatief zeg, dan betekent dat: in for the kill. Wie hebben we niet over de vloer zien komen? Frans' ex-vrouw, meerdere keren: 'Hij is niet in staat om voor kinderen te zorgen.' Wendy's ex-lijfwachten: 'Wendy leeft op de kap van iedereen, ze neemt zelfs dure videorecorders aan van fans.' Allerlei schimmige figuren uit haar jeugd: 'Zelfs haar zoon Dylan hield ze jarenlang verborgen.' Zaaluitbaters uit het braderijcircuit: 'Er komt geen kat kijken naar Wendy.' Pianist Danny Wuyts, waarom niet? 'Wendy heeft geen geweldige stem.' Zogenaamde boezemvriend Koen Crucke: 'Ze slaat door.' Haar zoon Dylan: 'Ik kan het niet meer aanzien.'
Geef toe dat dat veel is. En zonder dat Van Wanten daar echt aanleiding toe gegeven heeft – van een Ignace Crombé kun je het nog begrijpen, als die door het slijk gehaald wordt. Zelfs toen Wendy's dochtertje geboren werd, gewoonlijk een moment waarop de rozigste foto's en de meligste pen bovengehaald worden, begint Dag Allemaal alwéér over Frans' dochters uit zijn vorige huwelijk, en hoe zij 'lijden in stilte' – wat heet, met een megafoon als Dag Allemaal.
Dit gaat niet meer over het recht van de pers om negatief te berichten over de privacy van publieke figuren. Dit gaat over het systematisch en volgehouden alléén nog maar negatief berichten over die figuur, met gebruikmaking van om het even wie die bereid is om iets vernietigends te zeggen, tot de buurman van de postbode van de babysit toe. En dus gaat het, jazeker, over een heksenjacht. Stel je voor dat De Standaard of De Morgen dag na dag zouden koppen: 'Leterme kan het niet', 'Leterme is lelijk', 'Leterme snurkt', 'ex-vrienden van Leterme: hij ziet ons niet meer staan', en zelfs als de premier morgen de staat in één-twee-drie hervormt: 'Leterme triomfeert, maar zijn kinderen lijden in stilte.' Dan is er iets mis. Een redactie die vanuit vooringenomenheid stukken bestelt, gaat journalistiek in de fout.
Het is bovendien niet de enige zaak waarin Dag Allemaal zich zo gedraagt. Veel erger vind ik de berichtgeving over Khalid Boujida, de ex-man van Silvy De Bie, zangeres van het dancegroepje Sylver, vroeger ook bekend als Silvy Melody. Boujida heeft wel eens een interview gegeven over hun gemengde huwelijk, maar je kunt bezwaarlijk zeggen dat hij een figuur is die met zijn privéleven te koop loopt. Toch schrijft Dag Allemaal nu al weken dat hij zijn ex Silvy zou hebben bedrogen, dat hij op het punt zou staan om hun dochtertje te ontvoeren naar Marokko, én dat hij zijn vrouw fysiek heeft mishandeld. In de woorden van het weekblad: 'De huwelijkshel van Silvy Melody: de gewelddadige waarheid.'
Dat zijn zware beschuldigingen. Kan Dag Allemaal ze hard maken? Bof. Ze dekken zich in met laffe trucs. Zo confronteren ze Boujida in twee interviews met 'de wildste verhalen die over hem de ronde doen' – verhalen die voor die interviews helemaal niet de ronde deden, of toch zeker niet in de media. 'Ik ben géén moslimextremist of drugsverslaafde!' roept Boujida in het eerste, en in het tweede: 'Onze dochter ontvoeren naar Marokko? Dat zou ik nooit doen!' Wij onthouden: Khalid is een moslimextremist met een drugsprobleem die zijn dochter gaat ontvoeren naar Marokko, al ontkent hij dat natuurlijk zelf.
Vier keer is die man afgelopen zomer op die manier door het slijk gehaald, de laatste keer, vorige week, het hardst: 'Khalid sleurde haar bij de haren over de grond!' schreeuwt de voorpagina. Het blad is slim genoeg om dat als citaat te presenteren: alweer zo'n laffe truc. Binnenin lezen we een gesprek met twee tantes van Silvy, die het – net als Wendy's Dylan – 'niet meer kunnen aanzien'. Silvy De Bie zelf wenst niet te reageren, ze heeft nooit klacht ingediend wegens huiselijk geweld, de tantes van een vrouw in een vechtscheiding zijn overduidelijk geen objectieve bron, en dat ze met twee zijn maakt het nog geen dubbelcheck – maar dat zijn voor het blad blijkbaar geen argumenten om voorzichtiger om te springen met dit materiaal. Mag ik hier dan wél spreken van een heksenjacht? Of zijn ook de echtgenoten van BV's publieke figuren, die er maar tegen moeten kunnen als de pers hun naam bekladt?
Elke Dag Allemaal biedt voorbeelden van dergelijke beschamende praktijken. Meestal minder erg of minder volgehouden, maar bijna altijd even vals. Deze week lezen we hoe 'venijnige vrouwelijke VTM-collega's' (heerlijke alliteratie, dat wel) jaloers zijn op het nieuwe kapsel van Rani De Coninck, omdat 'het lief van de directeur duidelijk méér mag'. Het is om te lachen, maar eigenlijk niet: dat stuk is volslagen bullshit, louter gebaseerd op anonieme getuigen, opgehangen aan hitsige koppen, en schadelijk voor de reputatie van De Coninck.
Ik weet wel dat een bepaald soort roddelpers zo werkt, maar het is uitdrukkelijk geen journalistiek. En het hoort dan ook niet als zodanig verdedigd te worden door de Vereniging voor Journalisten. Pol Deltour kiest in zijn standpunt voor de klassieke verdediging van de beroepsgroep: wij hebben het recht, ja zelfs de plìcht ook de minder leuke kanten te tonen. Hij – maar vooral Dag Allemaal – heeft geluk dat Wendy Van Wanten haar verdediging zo klungelig voert. Ze zal die rechtszaak verliezen, en het zal dan lijken of de persvrijheid zegeviert. Maar er is wel degelijk iets rots bij de redactie van het grootste Vlaamse weekblad. Het zou goed zijn als een van hun gedupeerden hen op een dag wél doet voelen dat je zo'n vorm van journalistiek niet ongestraft kunt blijven bedrijven.