Wie wil weten hoe een krant op objectieve en neutrale wijze toch kant kiest, moet kijken naar de experts die ze aan het woord laat.

Een mooi voorbeeld komt uit Het Laatste Nieuws van afgelopen woensdag. De Vlaamse regering heeft net haar coup de théâtre gepleegd in het Oosterweeldossier, en wie wordt daar gebeld? Gust Blauwens, een transporteconoom die 'mag zeggen dat niemand in de Vlaamse academische wereld meer geschikt is om kosten en baten tegen elkaar af te wegen dan ik.' Ondanks die pedigree is hij 'nooit bij dit dossier betrokken, evenmin als mijn collega's-vervoerseconomen.' Onbegrijpelijk van de politiek! Onbegrijpelijk ook van de media overigens, die hem evenmin al eens eerder hebben opgevoerd. Gelukkig mag hij dan nu zijn expertise tonen: is zo'n tunnel beter, goedkoper, sneller te bouwen dan een brug? 'Niemand kan dat zeggen!' roept hij, en 'eigenlijk wenst hij zich daar niet over uit te spreken', maar omdat hij zich nu toch aan het uitspreken is: 'Mocht men mij nu vragen om in drie maanden zo'n studie uit te voeren, dan zou ik die opdracht weigeren.' Een goede verstaander weet wat de expert bedoelt: ik spreek me er niet over uit, maar het zijn dikke knoeiers.

Vergelijk dat met Gazet van Antwerpen, dat ook titelde: 'Het woord aan de expert', maar hun expert heeft helemaal geen twijfels. 'Een historische dag', verzucht Lex Moolenaar, commentator van de krant zelf. Woorden als 'groots', 'indrukwekkend', schitterend' en 'spectaculair' buitelen over elkaar heen. Kris Peeters en zijn regering krijgen haast een standbeeld aangeboden. Nee, straffer, ze krijgen er écht een! 'Ik sluit niet uit dat er voor Ingrid Lieten in Antwerpen vroeg of laat een standbeeld wordt opgericht', klinkt het een dag later. Leg dat naast het commentaar van Het Laatste Nieuws, dat Kris Peeters een 'gegijzelde van zijn eigen coalitiepartners' noemt, en je denkt: ho ho mannen, ik ben een krantenlezer van na de ontzuiling. Ik ben het niet gewend dat verschillende visies zo duidelijk tot uiting komen in de keuze van kop, foto, woordkeuze, expert en interviewpartner!

Want als je erop begint te letten, zie je het overal. Zelfs in de kleinste woordjes. Forum 2020, de ontwerpers van het Meccano-tracé, worden in Gazet van Antwerpen een 'consortium van ondernemers, academici en actievoerders' genoemd. Consortium, dat klinkt goed, dat klinkt véél. Deze krant daarentegen omschrijft hen zuinigjes als: 'Straten-generaal en enkele industriëlen.' Als het over het referendum gaat, kiest De Standaard systematisch voor zinnen als: 'Een deel van de Antwerpse bevolking verwierp de brug per referendum.' Dat spoort met hoe die uitslag the day after al gepresenteerd werd: 'Zowat twintig procent van de Antwerpenaren kantte zich tegen de Lange Wapperbrug. Haast tachtig procent heeft er geen probleem mee of vond het onderwerp niet belangrijk genoeg.' En het spoort met hoe de Lange Wapper deze week nog bejubeld werd: 'Een mooie brug, een staaltje van technisch vernuft en architectuur, een nieuw sierlijk symbool voor de stad die daarmee kan tonen dat ze kunstzinnig leeft van transport.' Nog een geluk dat de Vlaamse regering deze week met een beslissing gekomen is, anders was de redactie van De Standaard dat viaduct zélf beginnen bouwen.

Geen wonder dat deze krant woensdag koos voor het cynische: 'Een duidelijk besluit: een tunnel of een brug.' Lees De Morgen van dezelfde dag: 'Iedereen wint met de Lange Wapperdeal.' En je vraagt je af of we het nog over hetzelfde onderwerp hebben.

Voor alle duidelijkheid: ik vind niet dat een van de redacties journalistiek in de fout is gegaan. Ondanks de tegengestelde visies werden de feiten altijd correct weergegeven, was de dossierkennis van de journalisten onbetwist, en besteedden ze ook steeds voldoende aandacht aan de tegenpartij. Bovendien: als we anders klagen dat er zoveel eenheidsworst is in onze media, en dat redacties niet meer voor hun eigen waarheid durven gaan – is het dan geen verademing als dat een keer niet zo is?

Alleen: als er over het besluit van deze week geschreven is in termen van winnaars en verliezers, had men het dan enkel over de politici?