Dat moeten we dan ook weer durven toegeven. Dat die lui van Sharia4Belgium dan toch niet enkel de wat meelijwekkende carnavals-jihadisten waren die we eerst in hen hadden vermoed. Nu drie onder hen door de staatsveiligheid werden opgepakt, is het wel zo eerlijk om te zeggen: oké, er zat dus meer in dan wat slecht getimed ge-alahoewakbar op een lezing.

Op zich is dat niet zó verrassend. 'Als ik geen terrorisme verheerlijk, dan zal ik ook niet in de gevangenis belanden', hoorde ik Abu Imran in een filmpje beweren en ik dacht: hé? Terrorisme verheerlijkte hij toch al de hele tijd? Op hun profiel op Facebook krioelt het van de filmpjes waarin gehurkte moedjahedien slepende, zwaarmoedige liederen ten gehore brengen, de bazooka geruststellend op de schoot. Er staan toespraken van Bin Laden op, en links naar verrassend charismatische, salafistische stand-upcomedians die griezelige grapjes maken over de broeders in Tsjetsjenië en Afghanistan. Je kunt er zelfs hun dvd's kopen.

Welke echte terrorist trekt er zoveel aandacht op zichzelf? Dat is wat ik dan dacht. Ze deden me denken aan de Sardonianen uit Merlina, die in een busje rondreden met 'Sardonis' op de zijdeur. Zou Bin Laden 'Al Qaeda' op de achterruit hebben staan?

Maar zie. Ja zie.

En dan kijk ik naar mijn vrienden aan mijn ene kant, mainstream moslims en hun sympathisanten, en ik herinner me hun geïrriteerde gezucht toen destijds al die commotie losbarstte. Waarom moesten ze zich nu weer dagenlang buigen over zo'n marginaal clubje? Negeer hen toch gewoon. Niemand ként die kerels, niemand neemt hen serieus, maar ze zitten wél een hele week in alle nieuwsuitzendingen. Terwijl er voor de echte problemen nooit tijd is!

En ik kijk naar mijn vrienden aan de andere zijde, al even mainstream niet-moslims en hun sympathisanten, en ik herinner me ook hun ergernis en gekreun. Natuurlijk is dit een marginale club, maar het maakt toch niet uit met hoeveel ze zijn? Al was het er maar één, hoe moeilijk is het om geschokt te zijn als die de democratie verwerpt? De VMO was toch ook een minderheidsfenomeen? En de CCC?

En ik zie het onbegrip groeien tussen mensen die allen dezelfde democratie genegen zijn en in wezen ook niet zo hard van mening verschillen over het multiculturele samenleven, en opeens moest ik denken aan de Vlaamse Beweging, en hoe die omging met neonazi's in eigen rang. Hoe perfect democratische flaminganten, zonder enige sympathie voor het Derde Rijk, verveeld begonnen te zuchten telkens die neonazi's ter sprake kwamen. Niet omdat ze hen de hand boven het hoofd wilden houden, maar omdat ze vreesden dat de tegenstanders van de Vlaamse zaak hen gebruikten om de hele beweging mee verdacht te maken. En dat gebeurde ook. Dat gevoel was reëel. Er hoefde maar één flamingant de Holocaust te ontkennen, of de linkerzijde stond te juichen: de maskers vallen af, 'Gerolf' rijmt op 'geweerkolf', 'Bart De Wever' rijmt op 'leger' en zelfs al rijmt dat niet, dan laat hij het er wel op rijmen!

De dynamiek is dezelfde. Het probleem met radicale minderheden is hun schaduw. Door wie worden ze politiek ingezet? Wie wordt er met hen geassocieerd? Wie ervaart de vraag om 'afstand te nemen' als een slinkse manier om een vorm van betrokkenheid te suggereren? Wie heeft er iets te winnen bij zo'n discussie?

Die politieke en maatschappelijke context is reëel. Al vind ik dat sommige van mijn vrienden er wel heel erg mee bezig zijn. Dat ze te veel zitten te rekenen: als ik bevestig dat ik het met uitspraak x of y oneens ben of dat organisatie z fout bezig is, versterk ik dan mijn eigen positie of speel ik net in de kaart van mensen die ik tot mijn tegenstanders reken?

Soms kun je ook gewoon zeggen wat je vindt, denk ik dan. Soms is organisatie z echt fout bezig. Soms valt uitspraak x gewoon niet te tolereren. Dan kan het ook geen kwaad om dat te zeggen. Niet 'als moslim' – dat is inderdaad irrelevant. Niet om 'afstand te nemen' – waarom zou dat moeten? En niet om mensen gerust te stellen dat jíj er niets mee te maken hebt – dat geloof ik zo ook wel. Maar gewoon, als burger, en omdat het simpelweg zo ís.