Punch

Een prijs! Een prijs! Een prijs voor Karel Deruwe, voor de meest originele reden om in de politiek te stappen. Dat hij naar Lijst Dedecker gaat, wie had anders verwacht? Dat hadden we altijd in hem gezien. Maar waaròm hij dat doet, dat verdient een oorkonde. "Karel Deruwe ergert zich aan de lage lonen in de theatersector, de ingewikkelde regeltjes om subsidies te bekomen, en het activeringsbeleid van de RVA. ‘Er wordt jacht gemaakt op acteurs en actrices die tussen twee producties in afhankelijk worden van een uitkering. Honderden acteurs worden onder druk gezet om een job aan te nemen die niets te maken heeft met hun vak. Waarom zou ik mij moeten heroriënteren? Ik wéét wat ik ben: een acteur!'"

Kijk, dat vind ik moedig. Je politiek engagement gaan uitleven in een partij die in toon, in stijl én in inhoud radicaal het tegenovergestelde vertegenwoordigt van wat jij op de agenda wil zetten. Een partij die geen zier om cultuur geeft, en waarvan het standpunt over uitkeringen zich laat samenvatten als: ‘wie werkloos is, die mag de straten vegen. Of hoe denk je dat onze grootouders de grote depressie overleefd hebben? Grootste financiële crisis sinds 1929, we hebben hier tien-tal-len bakkers en slagers in de Westhoek die hun zwarte miljoenen belegd hebben bij Fortis, en gij begint over het feit dat ge ongestoord wilt kunnen dòppen tussen twee onverstaanbare toneelstukken door? Ga nog wat in uw blote kont lopen! Homo!'

Het is alsof ik het probleem van de dure geslachtsoperaties wil aanklagen, en daarvoor bij CD&V aanklop. Alsof ik het wil opnemen voor de kinderen van topbankiers die op school gepest worden met het ontslag van hun vader, en dat ik denk: wéét je welke partij mij daarvoor een forum gaat geven? – wéét je wie? – nu ga je verschieten – ze zijn de àllerenigsten die dàt thema geloofwaardig op de agenda zetten – kinderen van ontslagen topmanagers, een onzichtbare kanker in onze samenleving – de PvdA. Boem. Nu verschiet ge hé? Jaja. Dat is tenminste geen regeringspartij. Die zeggen de dingen zoals ze zijn. Zoals ik.

Uiteindelijk is dat zijn enige motivatie: Karel Deruwe waardeert het dat Dedecker "de dingen zegt zoals ze zijn". ('t Is slechts één trap onder de dingen zeggen, opdàt ze zouden zijn – dat doet God.) In Phara zei hij: "Ik hou van de gebaldheid van zijn parler, zijn punch." Dat begrijp ik, ik hou daar ook van: Jean-Marie Dedecker is een uitstekend columnist. Maar wil dat zeggen dat ik het met hem eens ben? In Dag Allemaal diept Deruwe zijn keuze verder uit: "Ik kan me volledig vinden in zijn stijl. Je moet de dingen zeggen zoals ze zijn én de daad bij het woord voegen." En toen dacht ik: Karel, in godsnaam, stijl is een artistiek criterium. Je kunt een roman of een stuk briljant vinden omwille van de stijl, zelfs al verafschuw je de inhoud. In de politiek is het een surplus, maar toch niet de reden waarom je je engageert?

Toch: Karel Deruwe, helemaal de kunstenaar, kiest voor Dedecker om artistieke redenen. Phara gooit hem deze uitspraak van Dedecker voor de voeten: "Subsidies zijn de cocaïne van de elite." Wat antwoordt hij? "Dat is toch mooi gezegd?"

Mooi gezegd?! Jean-Pierre uit Emma gaat bij een partij omdat hij ervoor wil zorgen dat er meer subsidies naar acteurs gaan en minder naar de grote instellingen. Dat is zijn enige programmapunt, waar hij in élk interview op terugkomt. En wat zegt hij als zijn voorzitter het hele subsidiesysteem gewoon weghoont? Mooi gezegd!

Als het nu nog mooi gezegd wàs! De cocaïne van de elite, wat is dat voor een onzinnige vergelijking? Cocaïne is al van de elite! Hij had net zo goed kunnen zeggen: "Nah, subsidies, dat zijn de harken van de tuinman. Wat zeg ik? De kepies van de politieman! De paaldanseres van het stripteasekot! Godsdienst voor het volk!" En hier hebben we een acteur, man van het woord, die dat mooi vindt?

Ik weet het: politiek is dat irrelevant. Maar Karel Deruwe ook. En als de schoonheid van Dedeckers woorden dan toch de enige reden is om zijn partij te steunen, welnu, dan zien we, met het voorbeeld hierboven, dat zelfs zijn stijl inhoudelijk geen steek houdt. Het ronkt, het vonkt, het is grappig en cassant en het klìnkt als een aforisme, met dat verschil dat een aforisme iets betekent.

Maar goed, bon, de Lijst heeft weer een streepje bij. "Elke week een nieuwe aanwinst", pocht Dedecker zelf. Met Deruwe hebben ze een man die zich "sociaal zeer links" zal positioneren, naast de "progressief rechtse rebel" Verstrepen, de conservatieve liberaal Boudewijn Bouckaert en Mimount Bousakla, die niks is.

En met een voorzitter, de populairste politicus van Vlaanderen, die erin slaagt die kakofonie te doen klinken als "de dingen, zoals ze werkelijk zijn."

Toch voor wie niet té aandachtig luistert.