Het is nu al mijn mediamoment van het jaar: de absurditeit van die persconferentie, waarin een vader en een zoon dik tegen hun zin kwamen vertellen dat ze niets zouden vertellen, maar dat ze op vraag van de pers diezelfde pers bijeenriepen om haar te vragen hen met rust te laten – en ondertussen knetterden en knetsten de camera’s als werd er net buiten beeld, onverschillig voor de wrok en het leed dat aan deze tafel zat verzameld, uitbundig gedanst in een bad vol Kellogg’s Special K.

Het is abnormaal. Ik zeg het zoals het is. Het is abnormaal om in het openbaar een spandoek te dragen met daarop: ‘Wij houden nog steeds van An en Eefje en van Julie en Melissa.’ Tenzij u familie bent van een van die meisjes, of een hele, hele dichte vriend, is dat abnormaal. Het is abnormaal om helemaal vanuit Hamme met de trein naar Malonne te komen, drie uur heen en drie uur terug, om een kaartje af te geven om de zusters te vragen ook eens aan de vermoorde kinderen te denken. Het is abnormaal om t-shirts te maken met, ik citeer, ‘de afbeelding van Martin en daaronder teksten als “Leugenares, moordenares, kinderbeul, monster”.’ Wat doé je achteraf met zo’n t-shirt? Mee gaan joggen?

Deze column verscheen in De Standaard van 30 juni 2012. Wat vooraf ging: als een dertienjarig meisje wordt gepest en die pesterijen ook nog een filmen en op Youtube zetten, deelt de moeder van het slachtoffer het filmpje op Facebook, én geeft ze een groot interview in Het Laatste Nieuws. So it goes. Mensen zijn zo verontwaardigd omdat een meisje wordt gepest, dat ze zelf gaan pesten. Dat oorspronkelijke filmpje, waarin een meisje van dertien door een schoolgenote aan het haar wordt getrokken, geslagen en gestampt: het is schrijnend, welzeker. Maar de manier waarop de daderes vervolgens op drie ‘haatgroepen’ op Facebook wordt geïntimideerd en met de dood bedreigd – haar telefoonnummer en thuisadres worden vrijgegeven, uit de comments blijkt dat ze ook werkelijk is opgebeld om te worden uitgescholden – het is om jezelf te bedelven in een met de mond gegraven graf, zo deprimerend. Ik hoop dat uw kennis van het West-Vlaams en jongerenjargon fris genoeg is, want dit is…

Ik word diep ongemakkelijk van Annemie Turtelbooms ‘fundamentele oplossing’. En niet omdat die, als je ‘t zo citeert, ongepaste historische associaties oproept waar ik me dan achteraf voor moet verontschuldigen in Joods Actueel. Waarom zou de ‘fundamentele oplossing’ voor Fouad Belkacems haatzaaierij erin bestaan hem ‘de Belgische nationaliteit afnemen, zodanig dat hij ook kan uitgeleverd worden’. Is dat een vorm van outsourcing, om de kosten te drukken? Of gaat het dieper – heeft het ermee te maken dat Belkacems opvattingen als ‘on-Belgisch’ worden gekwalificeerd, of als ‘veel meer Marokkaans dan Belgisch’? Gaat het dus om een machtsargument: ‘Je bent toch zo zot van de islam, nee? Awel, ga dan terug naar de islam!’

Hoe heerlijk is het om je weer zestien te voelen. Zoals wij in de vroege jaren negentig grolden over de vermeende eis van het beleid dat allochtonen hespenrolletjes met witloof in kaassaus zouden moeten kunnen bereiden – ‘ik kan dat ook niet, moet ik nu terug naar eigen land?’ – zo zag je deze week mensen zich vrolijk maken over zinnen uit dat starterspakket voor gezingsherenigers. ‘Allez, “De Vlaming is stipt”, ik ben nochtans altijd te laat.’ Ah, het inburgeringsdebat: altijd hetzelfde, altijd hetzelfde. Van karikatuur over karikatuur vestigt zich de multicultuur.

Nu ben ik doorgaans de eerste om te vinden dat het privéleven van politici niet in de pers hoeft te komen, maar de aplomb waarmee Pol Van Den Driessche en zijn maten zich daarop beroepen, en het onverholen misprijzen waarmee ze de aantijgingen over zijn wangedrag wegwimpelen – het maakt me diep ongemakkelijk. Dat stuk in Humo, laat het ons niet uit het oog verliezen, is pretty damn damning. Vijf getuigen die met open vizier hetzelfde verhaal vertellen: drie slachtoffers, twee vakbondsmensen, en een toenmalige vertrouwenspersoon voor seksuele intimiteiten op de werkvloer. En negen anonieme getuigen. Die allen spreken over zaken waarvan ik me afvraag of ze niet wat te snel tot ‘de privésfeer’ gerekend worden. Herhaaldelijk seksueel grensoverschrijdend gedrag, in een machtsrelatie, van een man die voor de zoveelste keer een publieke, leidende functie ambieert – is dat privé?

Het blijft een iconisch beeld: de hongerstaker met dichtgenaaide lippen, die iedere dag een beetje verder wegkwijnt onder zijn dunne deken. Vanwege die lippen moet de camera nabij komen, wat de aandacht afleidt van het morsige rommeltje aan matrassen, kleren, zelfgekliederde spandoeken en nostalgische actievoerders dat zo’n bezetting doorgaans oplevert. Hij focust op één machtig gelaat: tragisch en uitdagend, dominant en onderworpen, half Jezus, half Pinhead.
Maar het werkt niet.

Er leven meer zelfstandigen in armoede, dan dat er villa’s in Frankrijk bezitten. Dat liet Unizo me maandag weten in een mailtje. Een dag later werd het tot reportages verwerkt. ‘Cliché van “rijke zelfstandige” sneuvelt.’ ’15 procent zelfstandigen leeft in armoede.’ Vijftien procent, dat is het landelijk gemiddelde. Ik vond het een gek mailtje. Unizo gaat in de aanval tegen een stelling die nooit is verkondigd. Ze volgt de strategie van de veronderstelde veralgemening.

Smullen, dat was het. Al die denkfouten en rare associaties, onbegrijpelijk voor buitenstaanders, maar zo betekenisvol en herkenbaar voor wie méé was… Heb ik even genoten van die raprap verwijderde Facebookpost van Hilde Claes.

Mediarel twee van het proces-Janssen: uitgerekend die nette VRT in de hoek, omdat ze foto's uit het strafdossier hebben getoond. En alweer stroomt Brussel niet vol met boze Belgen die stampvoetend hun recht op informatie opeisen.