Toen Harold Polis ontslagen werd, vreesden velen voor een verschraling van het boekenlandschap. Nu lijkt het alsof eerder het omgekeerde gebeurd is: Polis blijkt erin geslaagd te zijn om het fonds dat hij bij De Bezige Bij opgericht had, te repliceren bij Pelckmans. Terwijl het oude fonds Pelckmans, dat onder Karl Drabbe boeken publiceerde die in de catalogi van die mainstream uitgeverijen vreemd zouden hebben gestaan maar er net daarom een interessante aanvulling bij vormden, de facto verdwenen is.

Eerlijk: toen bekend raakte dat Luc Tuymans die foto van Katrijn Van Giel tot een schilderij had bewerkt, had ik nooit gedacht dat er ook maar een seconde discussie over zou ontstaan. Het plagiaat was zo overduidelijk. Maar ik werk dan ook in twee sectoren, de literatuur en de journalistiek, waar het heel helder is wat ‘plagiaat’ betekent, en ook dat het absoluut niet kan.

Didactisch is ze wel, die arrestatie van Dieudonné. Het is altijd nuttig om zelf te ervaren wat het betekent om geschokt te zijn, als je vindt dat de freedom of speech er ook is voor meningen die schokken.

Hé, da’s een interessante parallel. Zuhal Demir wil helemaal niets weten van Dyab Abou Jahjah (no shit, Sherlock) en stelt: als dié man een allochtoon is, noem mij dan maar een ex-allochtoon. En dat is nu eens precies dezelfde redenering als die van Vlamingen die niets willen weten van het Vlaamsnationalisme.

Deze column verscheen in De Standaard van 22 juni 2013. Wat vooraf ging: in de Antwerpse kleuterschool De Blokkendoos wordt een van de leraressen, een jonge (autochtoon-)Vlaamse vrouw die haar eerste jaar voor de klas staat, door de moeder van een van haar leerlingen, een Marokkaans-Vlaamse vrouw, ervan beschuldigd dat ze de kleuter seksueel zou hebben misbruikt. Dagenlang staat er iedere dag een woedende groep (allochtone) ouders aan de schoolpoort, die soms expliciete bedreigingen uiten aan het adres van de school en de juf. Volgens de school gaat het om een misverstand of mogelijk inbeelding, en ook het gerecht communiceert al vroeg dat er geen aanwijzingen zijn om de lerares ergens van te beschuldigen. De publieke opinie splitst zich op volgens etnisch-religieuze lijnen: voor het gros van de autochtone Vlamingen gaat het om massahysterie, mogelijk veroorzaakt door de ultra-preutse islamitische cultuur, of mogelijk aangeblazen door de militant-salafistische (en pro-jihadistische) vereniging Sharia4Belgium, waarmee de moeder in verband gebracht wordt. Onder veel moslims leeft dan weer eerder de overtuiging…

Deze column verscheen in De Standaard van 20 april 2013. Wat vooraf ging: Fouad Belkacem, de leider van Sharia4Belgium, wordt opgepakt op beschuldiging van lidmaatschap van een terroristische organisatie, en het ronselen van Vlaamse jongeren voor de heilige oorlog in Syrië.   Ménsen wat kan een simpel woord lang lijken als je het in sterretjes gaat schrijven. ‘Belkacem: “Geniet ervan, f****** smeerlappen!”’, gilt de man ooit bekend als Abou Imran (wat is er met die naam gebeurd? mag ik ‘m hebben?) in Gazet van Antwerpen tegen het VTM Nieuws. Alsof het om zijn Visakaartnummer ging. Of een héle positieve recensie. Nog een geluk dat smeerlap geen vuil woord is, of het had wel Lambik geleken, die een klap op z’n hoofd kreeg.   Nee, serieus, ik kan die Walter Damen wel verstaan, als hij klaagt over arrestaties met de voltallige pers erbij. ‘Toen de speurders vanmorgen binnenvielen bij voormalig Sharia4Belgium-woordvoerder Fouad Belkacem, was die niet bepaald tevreden’ luidde het commentaar…

Verschenen in De Standaard van 2 maart 2013. Wat vooraf ging: Rik Devillé riep Godfried Danneels op om niet naar het pausconclaaf in Rome te gaan, uit respect voor de slachtoffers van seksueel misbruik in een kerkelijke context.   Zou het de slachtoffers van seksueel misbruik door priesters echt genoegdoening schenken, indien kardinaal Danneels niet naar het conclaaf in Rome vertrok?   Het is zo’n eis die pas evident wordt, op het moment dat hij is verwoord. Tevoren had niemand eraan gedacht dat een kardinaleske tocht naar de città eterna speciaal onrespectvol zou zijn, maar nu het zo geformuleerd wordt, awel ja. Als Rik Devillé had gezegd: ‘Uit respect voor de slachtoffers zou kardinaal Danneels beter nooit meer in het openbaar verschijnen’, dan zou ook iedereen gedacht hebben: ‘Inderdaad zeg, hoe durft hij. Zie hem daar zitten, op zijn persconferentie. Een kaakslag voor de slachtoffers.’ En had Devillé gezegd: ‘Uit respect voor de slachtoffers zou er geen nieuwe Paus verkozen…

Deze column verscheen in De Standaard van 2 februari 2013. Wat vooraf ging: Gazet van Antwerpen zette op zijn voorpagina dat André Gantman, fractieleider van de N-VA in de Antwerpse gemeenteraad, de Antwerpse stadsdichter wilde afschaffen.    Eigenlijk had ik me voorgenomen om niets te schrijven over dat onbenullige relletje rond André Gantman en de Antwerpse stadsdichter, omdat de berichtgeving het er iets te duidelijk op aanlegde om zo’n relletje te creëren. ‘Ruim twee maanden na de hetze rond het al dan niet “herdopen” van het De Coninckplein zijn de Antwerpse culturo’s opnieuw onzacht in aanraking gekomen met de N-VA’, begon het stuk in Gazet van Antwerpen dat de boel in gang zette. Dat was dus geschreven toen er nog niemand met wat dan ook in aanraking was gekomen. Op de site van De Morgen werd dat: ‘Cultuurminnend Antwerpen mag zich weer schrap zetten’ – alweer een hoopvolle selffulfilling prophesy.   Aangezien geen enkele andere journalist op die gemeenteraadszitting had…

Er zit een merkwaardige dynamiek in de aanslepende veldslag tussen ondernemers en deze regering: één van rücksichtlos aanvallen, en onmiddellijk weer verzoenen. Nauwelijks heeft de oorlogsklaroen getrompetterd – ‘Marxistische belastingregering!’ – of de diplomaten vegen mouwen, smeren stroop en strijken plooien glad: ‘Het enige wat de klaroen heeft willen zeggen is dat er soms de perceptie heerst dat deze regering onvoldoende inziet hoe belangrijk ondernemers zijn voor deze economie, maar onze relaties met premier Di Rupo zijn verder uitstekend en samen zullen we er alles aan doen om onze welvaart op termijn te verzekeren.’

Was gooien met katten dan geen oud Vlaams gebruik, dat het zelfs tot de Ieperse stadsfolklore heeft geschopt? En dan zou uitgerekend dit volk Jan Fabre lopen uitkafferen, weghonen en in elkaar meppen omdat op zijn vraag enkele poezen in de lucht zijn gegooid?